Trombofilije (bilo urođene ili genetske) su povećana sklonost ka nastanku krvnog ugruška ili tromba, zbog postojanja poremećaja u zgrušavanju krvi. Osobe sa trombofilijom imaju veći rizik za razvoj duboke venske tromboze u odnosu na osobe koje nemaju ovo stanje.
Zapravo, tromboza dubokih vena na donjim ekstremitetima (otok, bol, crvenilo) je najtipičniji i najčešći oblik ispoljavanja trombofilije.
Značajan procenat populacije ima ovu sklonost, međutim, tromb se formira kod tek manjeg broja osoba i to onih koje imaju dodatne faktore rizika.
Faktori rizka za pojavu trombofilije
Trombofilije mogu biti:
- Urođene (genetska) ili
- Stečena, koja se vezuje za odraslo životno doba i dodatne faktore rizika.
Dodatni faktor rizika za nastanak tromboze, pored starije životne dobi mogu biti i:
- pušenje,
- gojaznost,
- operativni zahvati,
- dugotrajno mirovanje,
- maligna bolest,
- šećerna bolest,
- povišene masnoće u krvi,
- povišen nivo estrogena,
- primena hormonskih kontraceptiva,
- trudnoća i postporođajni period.
Trudnoća je sama po sebi povezana sa pojačanim rizikom za trombozu, jer organizam prirodnom hiperkoagulacijom sprečava pojačano krvarenje u trudnoći i nakon porođaja.
SAZNAJ VIŠE
Preporučujemo vam da pročitate i članak:
Zašto je važna dijagnoza trombofilije kod planiranja potomstva?
UROĐENE trombofilije – oblik genetske varijacije
Najčešći tipovi urođene trombofilije nastaju usled pojačane aktivnosti faktora koagulacije.
Ređi oblici urođene trombofilije, su uzrokovani nedostatkom prirodnih antikoagulanasa.
Koga treba testirati na trombofiliju?
Vaš lekar će u odnosu na vašu kliničku sliku i identifikovane faktore rizika, proceniti potrebu za testiranjem na trombofiliju i na obim potrebnih analiza.
Najčešća stanja koja iniciraju potrebu za testiranjem na trombofilije su kod:
- bolesnika sa venskom trombozom i plućnim trombo-embolizmom (pogotovo ako imaju dodatne faktore rizika) koja se ispoljila pre 45 godine života,
- ponavljajuće tromboze nepoznatog uzroka (bez operacija, dužih perioda nepokretnosti);
- pojave tromboze na neuobičajenim mestima (npr. cerebralna venska tromboza) i kumarinom indukovana nekroza kože;
- žena koje daju podatak o gubitku ploda (više ponavljanih gubitaka ploda u ranoj fazi trudnoće nakon isključenja drugih uzroka);
- jedan ili više gubitaka ploda u drugom ili trećem trimestru trudnoće,
- pacijentkinja sa trombozom tokom ili neposredno nakon trudnoće;
- članova porodica osoba sa dokazanom trombofilijom u uslovima postojanja dodatnih faktora rizika;
- mladje osobe od 40 god sa arterijskom trombozom;
- osobama koji imaju srodnike sa potvrđenim mutacijama u ispitivanim genima.
Testovi na trombofiliju
Beo-Lab laboratorije vam preporučuju osnovne laboratorijske testove koje treba uraditi kod dijagnostifikovanja trombofilije:
- kompletna krvna slika,
- osnovne biohemijske analize (glikemija, bilirubini, transaminaze, urea, kreatinin, masnoće)
- koagulacioni testovi (protrombinsko vreme (PV);
- akitvisano parcijalno tromboplastinsko vreme (aPTT);
- trombinsko vreme (TT);
- koncentracija fibrinogena.
Proširena laboratorijska ispitivanja podrazumevaju sledeće testove:
- vitamin B12,
- folnu kiselinu,
- homocistein u serumu,
- test rezistencije na aktivirani protein C (APCR),
- aktivnost antitrombina
- proteina C,
- proteina S,
- vrednost FVIII,
- lupus antikoagulans (LA),
- antikardiolipinska antitela (u IgG i IgM klasi)
- beta2glikoprotein1 (u IgG i IgM klasi).
Genetički testovi na urođenu trombofiliju
Naša genetička laboratorija identifikuje prisustvo i broj kopija (jedna kopija- heterozigot, dve kopije- homozigot) sledećih mutacija i visokorizičnih varijanti u genima koji se dovode u vezu sa trombofilijom:
- Faktor V (Faktor 5)-Lajden mutacija (R506Q).
- Faktor II (Faktor 2- protrombin)- mutacija 20210 G>A.
- MTHFR (metilentetrahidrofolatreduktaza)– C677T
- MTHFR (metilentetrahidrofolatreduktaza)– A1298C
- Antitrombin III (SERPINC1 gen)- G786A.
- PAI-1 (SERPINE1 gen)- 4G/5G.
- Faktor XIII (Faktor 13)– Val34Leu.
Za cenu svake od analiza posetite naš online cenovnik.
Ukoliko se pripremate za roditeljstvo Vaš lekar će vam preporuči obim potrebnih analiza u vašem konkretnom slučaju. On će proceniti da li vam je potrebanan osnovni panel analiza ili i panel genetičkih analiza na trombofiliju,
Treba imati u vidu da normalne vrednosti laboratorijskih testova mogu da variraju zavisno od životne dobi i od različitih fizioloških uslova, kao što su trudnoća, fizički napor, starenje i dr.
Uvek treba uraditi sve preporučene testove za trombofiiju, pošto prisustvo jednog trombofilnog stanja, ne isključuje istovremeno prisustvo više drugih trombofilnih stanja.
Uzorkovanje za navedene testove možete obaviti u svim Beo-lab laboratorija širom Srbije.
SAZNAJ VIŠE