Šta je gonoreja ?
Gonoreja je zarazna, polno prenosiva bolest čiji je izazivač bakterija gonokok (lat. Neisseria gonorrhoeae). Ova polna bolest je u narodu poznata i pod nazivima „triper“ ili „kapavac“.
Gonoreja je jedna od najstarijih polnih bolesti poznatih čoveku i medicini.
Kako se prenosi ganoreja?
Bakterija gonokok se prenosi spermom ili vaginalnim sekretom tokom nezaštićenog vaginalnog, oralnog ili analnog odnosa sa inficiranim partnerom.
Gonokok, samim tim ni gonoreja se ne prenosi poljupcem, kao ni korišćenjem toaleta nakon zaražene osobe.
Svaka seksualno aktivna osoba se može inficirati gonokokom, ukoliko praktikuje nezaštićene odnose.
Gonokok je bakterija koja se razmnožava u vlažnim i toplim delovima reproduktinog trakta, dovodi do infekcije mokraćne cevi i endocerviksa (unutrašnji deo grlića materice).
Ukoliko se praktikuju nezaštićeni analni odnosi, do infekcije može doći u rektumu, a u slučaju nezaštićenog oralnog seksualnog kontakta, infekcija se razvija u ždrelu (farinksu).
Tokom vaginalnog porođaja majke inficirane gonorejom, novorođenče može dobiti infekciju, kada najčešće dolazi do konjuktivitisa kod bebe, ali mogu biti zahvaćeni i zglobovi.
U najtežim slučajevima može doći do razvoja sepse kod novorođenčeta. Iz ovih razloga je od velike važnosti što pre otkriti i lečiti infekciju ukoliko je prisutna kod trudnice.
Koji su simptomi gonoreje?
Prvi simptomi obično nastaju u roku od 2 do 30 dana nakon infekcije bakterijom Neisseria gonorrhoeae.
U većini slučajeva, gonoreja je ili asimptomatska ili izaziva vrlo blage simptome, posebno kod žena.
Muškarci ili žene koji su praktikovali nezaštićen analni odnos mogu imati gonokoknu infekciju rektuma koja je najčešće praćena svrabom, iscedkom ili krvarenjem iz ovog dela tela.
Gonoreja se može naći i u usnoj duplji nakon oralnog nezaštićenog odnosa sa inficiranim partnerom, te izazvati infekcije grla.
Simptomi kod muškaraca
Kod muškog pola, simptomi su karakteristični i izraženiji nego kod žena.
- Prvi simptomi su peckanje ili osećaj golicanja u uretri (kanal kojim urin izlazi iz bešike u spoljnu sredinu), često mokrenje
- kasniji simptomi uključuju bol pri mokrenju, bol pri erekciji, pojavu belog ili žućkastog iscedka iz penisa, bolni ili otečeni testisi
Zbog iscedka koji prati ovu polnu bolest, gonoreja je i dobila naziv „kapavac“. Ukoliko se gonoreja ne leči adekvatno, dolazi do napredovanja bolesti i bol u uretri postaje sve jači i neprijatniji, a iscedak sve obilniji i gušći.
Simptomi kod žena
Kod žena su simptomi slabije izraženi, tako da infekcija kod osoba ženskog pola često ostane neprimećena. Simptomi koji se javljaju kod žena uključuju:
- Često mokrenje
- Osećaj peckanja prilikom mokrenja
- bol pri mokrenju
- beličast ili žućkast do zelenkast, gust vaginalni sekret neprijatnog mirisa
- vaginalno krvarenje između ciklusa
Kod žena, infekcija zahvata grlić materice i ostale reproduktivne organe, kao i uretru kod muškaraca.
Kako se postavlja dijagnoza gonoreje?
Dijagnoza se postavlja izolacijom infektivnog uzročnika-gonokoka iz kulture dobijene iz uzroka brisa ili iz urina, primenom visoko preciznih i specifičnih tehnika molekularne mikrobiologije, tzv.PCR testovima.
Sve analize Beo-lab laboratorija možete poručiti i platiti online preko naše e-laboratorije.
Kako se gonoreja leči ?
Gonoreja se leči antibiotskom terapijom. Lekovi protiv bolova mogu ublažiti simptome gonoreje, ali ne mogu izlečiti bolest. Adekvatna dijagnostika i terapija su od izuzetne važnosti.
Koje su posledice nelečene infekcije ?
Nelečena gonokokna infekcija može dovesti do razvoja ozbiljnih posledica po zdravlje, kao što su problemi sa reproduktivnim zdravljem (sterilitet), meningitis, problemi sa zglobovima, ili generalizovana, sistemska infekcija.
Jedna od ozbiljnijih posledica gonoreje je tzv. pelvična inflamatorna bolest (PID), koja može voditi ka sterilitetu i pojavi ektopične (vanmaterične) trudnoće.
PID mogu, ali i ne moraju, pratiti simptomi kao što su povišena telesna temperatura i grčevi i/ili bolovi u donjem delu stomaka.
Kod muškaraca, ukoliko se ne leči, infekcija se širi u mošnice i razvija se epididimitis tj. upala izvodnih kanala testisa u kojima spermatozoidi sazrevaju. Ovo je praćeno simptomima kao što su otečeni i bolni testisi, a posledica koja može proisteći ukoliko se ovo stanje ne leči je neplodnost.
Kako se zaštiti od gonoreje?
Upotreba zaštite pri polnim odnosima značajno smanjuje mogućnosti infekcije.
Gonoreja je vrlo zarazno oboljenje, a ipak može proći neprimećeno, tako da je zaštićen seksualni odnos najbolja prevencija.
Osobe kod kojih se dijagnostikuje gonoreja treba da izbegavaju polne odnose dok se infekcija potpuno ne izleči, što je najpouzdanije utvrditi ponovnim laboratorijskim testiranjem.
SAZNAJ VIŠE
Reference: https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/gonorrhea/symptoms-causes/syc-20351774